Klauzule niedozwolone we wzorcach umów.

Rejestr klauzul niedozwolonych prowadzony przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ostatnich latach powiększył się o rekordową liczbę wpisów wynikających z wyroków wydanych w stosunku do przedsiębiorstw z sektora handlu elektronicznego.  Za rosnącą liczbę powództw przeciwko przedsiębiorcą o uznanie postanowień wzorca za niedozwolone odpowiadają najczęściej „prokonsumenckie” stowarzyszenia, których celem pomimo zapewnień nie jest walka o prawa konsumentów.

Czym są klauzule niedozwolone?

Klauzule niedozwolone określane mianem abuzywnych, to postanowienia które nie zostały uzgodnione indywidulanie z konsumentem a ponadto kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

Idea klauzul niedozwolonych polega na wyeliminowania z obrotu prawnego tych postanowień, które wobec braku równowagi negocjacyjnej stron nie mogą być przez konsumenta indywidualnie uzgodnione i zawierają w sobie postanowienie krzywdzące druga stronę.

Jakie są konsekwencje zamieszczenia klauzul niedozwolonych we wzorcu umowy?

Po pierwsze zgodnie z treścią art. 385¹ § 1 kc postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nie uzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne).

Po drugie zamieszczenie klauzul niedozwolonych we wzorach umów skutkować może wniesieniem powództwa o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone. W razie przegranej Pozwany musi liczyć się z koniecznością poniesienia niemałych kosztów, wśród których należy wymienić: koszty zastępstwa procesowego (60 zł), koszty związanie z wniesieniem pozwu (600 zł), koszt publikacji wyroku w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (0,70 zł za jeden znak; średnio ok. 1.000 zł/1.500 zł za wyrok).

Po trzecie w razie posługiwania się klauzulami abuzywnymi przez przedsiębiorcę Prezes UOKiK może wydać decyzję o uznaniu praktyki za naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nałożyć na niego karę pieniężną w wysokości do 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary.