WSA w Poznaniu wyrokiem z dn. 20.11.2014 r. (sygn. akt I SA/Po 548/14) orzekł, że opłacony przez pracodawcę nocleg nie stanowi dla pracownika przychodu. Przypomnijmy, że chodziło o pracownika, który nie był w podróży służbowej.
Stan faktyczny
We wniosku o wydanie interpretacji spółka wskazała, że dla wielu zatrudnionych przez nią pracowników, jako miejsce wykonywania pracy wskazano „obszar całego kraju (tzw. ruchomo-przestrzenne miejsce wykonywania pracy)”. Chodziło m.in. o: „Techników Serwisowych”, „Regionalnych Kierowników Sprzedaży”, „Dyrektorów Handlowych”, „Doradców Technicznych ds. części zamiennych”, „Inspektorów ds. Obsługi Klientów”, „Kierowników Serwisu”, „Product Managerów” oraz „Kierowników ds. Rozwoju Sieci Dealerskiej”.
Dla spółki jasne było, że osoby te nie są w podróży służbowej. W tym zakresie spółka przywołała też wyrok SN z dn. 25.07.2012 r. (sygn. akt II UK 65/12). Wskazani pracownicy poruszając się pomiędzy poszczególnymi miejscowościami, nie będąc w podróży służbowej, byli jednak zmuszeni do nocowania poza miejscem zamieszkania.
Koszty – jak podała spółka – były bądź bezpośrednio finansowane przez samą spółkę lub też koszt najpierw wydatkował ze swych środków pracownik, a spółka następnie dokonywała zwrotu.
Spółka wyjaśniła też, iż na dzień złożenia wniosku dolicza wartość noclegu do przychodów, ale zamierza od tego odstąpić.
Wobec powyższego spółka zadała następujące pytanie: Czy Spółka powinna traktować wartość finansowanego przez nią noclegu, z którego będzie korzystać pracownik w związku z koniecznością nocowania poza miejscem swego zamieszkania w celu prawidłowego wykonania czynności służbowych, jako jeden ze składników przychodu pracownika ze stosunku pracy (w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (…)), a w konsekwencji czy Spółka powinna pobierać oraz odprowadzać z tego tytułu zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych, w sytuacji gdy: a) pracownik nie będzie odbywać podróży służbowej, w rozumieniu prawa pracy, lecz zarazem b) nocleg – w obrębie obszaru stanowiącego zgodnie z umową o pracę „miejsce wykonywania pracy” – będzie nieodłącznym elementem prawidłowego realizowania przez pracownika obowiązków pracowniczych na rzecz Spółki, a zarazem wydatki te nie będą miały żadnego związku z celami osobistymi pracownika, a wyłącznie oraz bezpośrednio z celami służbowymi ?
Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że spółka nie ma racji, i powinna wartość noclegu zaliczyć do przychodów ze stosunku pracy.
Stanowisko WSA w Poznaniu
Zdaniem WSA w Poznaniu organ dokonał błędnej wykładni prawa materialnego, tj. art. 12. ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: PdofU). Sąd ten przede wszystkim odniósł się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 8.07.2014 r. (sygn. akt K 7/13). Idąc za TK – WSA w Poznaniu wskazał, że za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia które:
- po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie);
- po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,
- po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów).
WSA w Poznaniu uznał jednocześnie, że na tle zarysowanego przez wnioskodawcę stanu faktycznego, nie budzi wątpliwości, że świadczenie zostało spełnione za zgodą pracownika, i że korzyść jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi. Kwestią, która wymagała szczegółowej analizy – zdaniem WSA – było to, czy świadczenia, takie jak te opisane we wniosku, są spełniane w interesie pracownika, a nie w interesie pracodawcy, i czy tym samym przynoszą temuż pracownikowi korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść.
WSA w Poznaniu odwołał się tutaj do dwóch wyroków, tj. wyroku WSA w Warszawie z dnia 18.06.2012 r. (sygn. akt III SA/Wa 2629/11) oraz akceptującego go wyroku NSA z dnia 02.10.2014 r. (sygn. akt II FSK 2387/12). Recypując rozważania tych sądów, WSA w Poznaniu uznał, że zwrot wydatków poniesionych przez pracowników związanych z wykonywaniem obowiązków służbowych wynikających z umowy o pracę – Spółka nie powinna traktować jako przychodu ze stosunku pracy, i tym samym nie powinna pobierać oraz odprowadzać z tego tytułu zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Wnioski
Orzeczenie zasługuje na aprobatę. Szkoda tylko, że uzasadnienie tegoż wyroku w zasadzie zostało ograniczone do wywodów pochodzących z innych judykatów. W szczególności brakuje w nim przekonywających rozważań odnośnie tego, jak należy rozumieć przesłankę „spełnienia świadczenia w interesie pracodawcy”. Czy chodzi o wyłączny interes pracodawcy ? Brakuje wreszcie wywodu odnośnie tego, dlaczego opłacenie hotelu uznaje się za mające służyć tylko interesowi pracodawcy, a już nie pracownikowi.
Uwagę zwraca natomiast niezbyt fortunnie zadane pytanie przez samego podatnika. Niepotrzebnie – w moim przekonaniu – podatnik stwierdza, że chodzi wyłącznie o przypadki, w których nie zachodzi żaden związek przedmiotowego świadczenia z celami osobistymi, a jedynie z celami służbowymi. W jakim celu uczyniono taką wzmiankę, nie bardzo rozumiem. Moim zdaniem podatnik przesądził w ten sposób o określonym stanie faktycznym. Tymczasem nie jestem pewien, czy zapewnienie noclegu zawsze będzie łączyło się wyłącznie z celami służbowymi. Idąc bowiem w tym kierunku należałoby przyjąć, że także inne wydatki ponoszone przez pracodawcę należałoby traktować identycznie (np. kolacja, obiad, etc.). Nie wspomnę już o tym, że przy takiej wykładni – rodzi się aksjologiczny konflikt pomiędzy pracownikami będącymi w podróży służbowej a tymi, którzy w takiej podróży nie przebywają.
Należy zatem z ostrożnością poczekać, co – z przedmiotowym wyrokiem – uczyni NSA.
Zostaw komentarz
You must be logged in to post a comment.