Nie ulega wątpliwości, że dla komorników sądowych ostatnie miesiące, gdy idzie o podatek VAT, nie były zbyt udane. Najpierw Minister Finansów wycofał się ze stanowiska, że komornik sądowy nie jest podatnikiem VAT. Potem z kolei NSA potwierdził, że przepis art. 18 ustawy o VAT jest zgodny Dyrektywą 2006/112/WE.

Przepraszam, ale się pomyliłem…

Wydając interpretację ogólną z dn. 30.07.2004 r. (PP10-812-802/4/MR/1556PP, opubl. w: Dz.Urz. Ministra Finansów z 10.08.2004 r., Nr 10, poz. 93) – Minister Finansów stanął na stanowisku, że komornicy sądowi nie są podatnikami VAT. W tej interpretacji Minister powołał się na art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Z interpretacji tej dowiadujemy się, że komornicy „w zakresie w jakim, stosując środki przymusu zastrzeżone dla władzy publicznej, wykonują władztwo publiczne wynikające z funkcji organu egzekucyjnego, są uznawani za organ władzy publicznej i tym samym są objęci regulacją art. 15 ust. 6”.

Cóż się zatem zmieniło, że w chwili obecnej, przy niezmienionym brzmieniu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, ten sam Minister Finansów wydaje nową interpretację ogólną ? Moim zdaniem nic się nie zmieniło.

Analiza nowej interpretacji ogólnej (interpretacja z 09.06.2015 r., PT1.050.1.2015.LJU.19), od strony merytorycznej (a raczej: quasi merytorycznej) – wskazuje, że potrzeba zmiany stanowiska, zdaniem Ministra Finansów, wynika z potrzeby uwzględnienia orzecznictwa TSUE. Może i nie było by w tym nic nadzwyczajnego, gdyby nie fakt, że nowa interpretacja odwołuje się do wyroku TSUE z dn. 26.03.1987 r. wydanego w sprawie C-235/85.

Na tej podstawie należy zatem zakładać, że wyrok wydany przez TSUE w roku 1987 – nie był znany Ministrowi Finansów jeszcze w roku 2004, tj. wówczas, gdy wydawana była interpretacja dot. zwolnienia na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Aby przemyśleć wnioski płynące z tego orzeczenia oraz drugiego orzeczenia przywołanego w nowej interpretacji (vide: sprawa C-456/07) – Minister Finansów – jak widać – potrzebował „zaledwie” kilku jak nie kilkunastu lat.

Aby jednak krytyka za opieszałość i brak profesjonalizmu po stronie pracowników Ministerstwa Finansów nie była zbyt ostra, na str. 4 interpretacji znajdziemy poważnie wybrzmiewające odwołanie się do postanowienia NSA z 21.02.2013 r. (I FSK 221/12) oraz wyroku TSUE z 26.03.2013 r. (C-499/13). Natomiast o tym, że w/w postanowienie oraz wyrok TSUE dotyczy zupełnie innej kwestii, aniżeli poruszona rzeczoną interpretacją ogólną – Minister już nie wspomina. Chciałoby się rzecz: Sprytny kamuflaż.

Nowe obowiązki dla komorników

 Efektem wydania nowej interpretacji ogólnej jest, iż począwszy od 1.10.2015 r., komornicy będą mieli obowiązek zapłaty podatku VAT z tytułu opłat pobieranych w związku z prowadzoną egzekucją sądową oraz innymi czynnościami.

Jak wynika bowiem z § 2 projektowanego rozporządzenia Ministra Finansów „W przypadku wykonywania przez komornika sądowego czynności egzekucyjnych oraz innych czynności wykonywanych na podstawie odrębnych przepisów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty w odniesieniu do otrzymanej kwoty”.

Rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1.10.2015 r. Oznacza to, że komorników czeka krótki okres dostosowawczy i zapewne wiele stresu.

Komornik płatnikiem VAT

Wyrokiem z dn. 26.03.2015 r. TSUE potwierdził, że regulacja zawarta w art. 18 ustawy o VAT jest zgodna z Dyrektywą 2006/112/WE, a w szczególności z jej art. 199 ust. 1 lit. g). TSUE nie przesądził jednak, czy regulacje krajowe (tut. głownie: kpc) pozwalają komornikom prawidłowo wykonać swoje obowiązki w zakresie pobrania i wpłacenia podatku VAT od sprzedaży licytacyjnej w zakresie nieruchomości. Tę kwestię pozostawiono do rozstrzygnięcia sądowi krajowemu (zob. teza 52).

Jak by na dokładkę wyrokiem z dn. 25.08.2015 r. (I FSK 790/15) – NSA potwierdził, że regulacje krajowe pozwalają komornikom sądowym, w zakresie egzekucji prowadzonej z nieruchomości, na wywiązanie się z obowiązków płatnika. Fakt, że nabywca nieruchomości wpłaca kwotę pieniężną (cenę nabycia) na rachunek depozytowy sądu, a nie do komornika, nie może mieć wpływu na realizację obowiązków płatnika przez samego komornika.