Nie można nagrywać domu sąsiada

Zainstalowanie kamer na budynku, które obejmują chociażby część działki sąsiedniej, może naruszać dobra osobiste sąsiada. Taki wniosek wynika z uzasadnienia do wyroku SA w Krakowie z dnia 28.05.2015 r., sygn. akt I ACa 184/14.

L.S. oraz S.C. są sąsiadami. Początkowo ich relacje układały się bardzo dobrze, jednakże w 2007 r. popsuły się. Pomiędzy sąsiadami od tego momentu istnieje trwały konflikt, podczas którego wielokrotnie dochodziło do wzajemnych sprzeczek, kłótni i wyzwisk (w czasie których dochodziło nawet do interwencji policji).

S.C. na należącym do niego budynku mieszkalnym zamontował instalacje monitoringu wizyjnego. Na budynku zawieszono 4 kamery, przeznaczone do monitorowania ciągłego terenu posesji. Obraz rejestrowany przez kamery jest pokazywany na odbiorniku TV i zapisywany na twardym dysku. W zasięgu dwóch kamer znajdowała się część działki sąsiada (tj. część wjazdu oraz furtka).

W związku z instalacją kamer, L.S. wystąpił do SO w Kielcach o nakazanie pozwanemu S.C. usunięcia na należącym do niego budynku dwóch kamer oraz o zasądzenie zadośćuczynienia.

SO w Kielcach stwierdził, że usytuowanie spornych kamer i zakres monitoringu narusza dobro osobiste powoda w postaci prawa do prywatności. Nadto SO wskazał, że zgodnie z art. 47 Konstytucji RP każdy ma prawo do ochrony prawnej życia prywatnego. Prywatność człowieka obejmuje m.in. zdarzenia związane z życiem rodzinnym, stanem zdrowia, sytuacją materialną czy kontaktów z innymi ludźmi. Zdaniem SO pozwany dopuścił się naruszenia prawa do prywatności i ochrony miru domowego poprzez możliwość obserwowania części nieruchomości powoda za pomocą urządzeń nagrywających. Jednocześnie wskazał, że fakt konfliktu pomiędzy sąsiadami i poczucie zagrożenia nie mogą usprawiedliwiać postępowania S.C.

SO nie kwestionował prawa pozwanego do montowania kamer na swoim budynku, ale wyłącznie takich, które obejmują tylko teren jego nieruchomości. W związku z tym, Sąd zakazał pozwanemu rejestrowania obrazu i dźwięku z nieruchomości powoda. Nie znalazł jednak podstaw do demontażu urządzeń monitorujących, gdyż same zmiany ustawień kamer wystarczą do zrealizowania nałożonego przez SO zakazu.

SO oddalił powództwo w części dotyczącej zadośćuczynienia. Stwierdził, że ani rozmiar doznanej przez powoda krzywdy ani też rodzaj i rozmiar naruszonego dobra osobistego powoda, nie uzasadniają zasądzenia na jego rzecz zadośćuczynienia.

Strony wniosły apelację do SA w Krakowie, które zostały oddalone. SA podtrzymał stanowisko SO, że pozwany działał bezprawnie, doszło do naruszenia dóbr osobistych, ale nie ma przesłanek do przyznania zadośćuczynienia. Nadto SA przypomniał, że art. 24 § 1 K.c. zawiera domniemanie bezprawności w przypadku naruszenia dóbr osobistych. W związku z tym, to na pozwanym ciążył ciężar dowodu wykazania bezprawności swojego działania. Jednakże tego nie uczynił. Powód winien tylko wykazać istnienie dobra osobistego oraz że zostało ono zagrożone lub naruszone.

Katarzyna Matuszczak

aplikant radcowski