Sąd Okręgowy w Poznaniu zasądził na rzecz klientów Kancelarii zwrot zapłaconych przez kredytobiorców rat kapitałowo-odsetkowych. Podstawą rozstrzygnięcia było uznanie przez Sąd, że zawarta umowa kredytu indeksowana do CHF jest nieważna.
Powodowie jako kredytobiorcy zawarli z Bankiem umowę kredytu na cele mieszkaniowe. Zgodnie z zawartą umową kwota kredytu denominowanego (waloryzowanego) miała zostać określona według kursu kupna dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w pozwanym Banku w dniu wykorzystania kredytu lub transzy kredytu. Z kolei wysokość rat kapitałowo-odsetkowych zgodnie z umową określono w CHF, jednakże ich spłata miała być dokonywana w złotych po uprzednim przeliczeniu rat według kursu sprzedaży dewiz dla CHF zgodnie z „Tabelą kursów” obowiązującą w Banku w dniu spłaty. Wysokość rat kapitałowo – odsetkowych w złotych zależała więc od wysokości kursu sprzedaży dewiz dla CHF obowiązującego w Banku w dniu spłaty, a tym samym zmiana wysokości ww. kursu waluty miała wpływ na ostateczną wysokość spłaconego przez kredytobiorców kredytu.
W pozwie m. in. zarzucono, że ww. umowa zawiera klauzule niedozwolone w rozumieniu art. 3851 K.c. w zakresie zasad ustalania kwoty kapitału kredytu i odsetek, zasad ustalania kursów kupna i sprzedaży waluty, warunków wypłaty kredytu i jego spłaty. Wskazywano, że mechanizm indeksacji do CHF nie został w umowie określony w sposób jednoznaczny. Na podstawie zapisów umowy kredytobiorcy nie byli bowiem w stanie oszacować kwoty, wyrażonej w CHF, która miała stanowić fatyczny punkt odniesienia w zakresie kształtowania ich obowiązków zapłaty rat kapitałowo-odsetkowych, a więc kwoty jaką mieli obowiązek w przyszłości świadczyć, jak i wysokości kwoty, którą Bank zastrzeże dla siebie z tytułu ustalania kursu wymiany walut. Na podstawie spornych postanowień pozwany mógł jednostronnie i arbitralnie modyfikować wskaźnik, według którego obliczał wysokość zobowiązania powodów. Mechanizm tworzenia tabel kursowych, który bezpośrednio wpływał na wysokość zobowiązania, nie został w zawartej umowie w żaden sposób szczegółowo wyjaśniony.
Sąd podzielił stanowisko powodów, że m.in. postanowienia umowy, w których Bankowi przyznano uprawnienie do jednostronnego regulowania wysokości kwoty wypłaconego kredytu i rat kredytu indeksowanego do waluty CHF poprzez wyznaczanie w tabelach kursowych kursu kupna/sprzedaży CHF oraz wysokości tzw. spreadu (różnica między kursem sprzedaży i zakupu waluty obcej) przy pozbawieniu konsumenta jakiegokolwiek wpływu i bez wskazania w umowie sposobu ustalania kursów walut, rażąco narusza interesy konsumenta i jest sprzeczne z dobrymi obyczajami (art. 3851 § 1 k.c.). Przedmiotowe postanowienia umowy są abuzywne i nie wiążą powodów.
Wyeliminowanie kwestionowanych przez powodów klauzul waloryzacyjnych z umowy kredytu spowodowało, że umowa nie mogła zostać utrzymana w mocy. Bez abuzywnych postanowień nie zawierałaby bowiem wszystkich elementów koniecznych dla określenia treści charakterystycznych dla tego stosunku prawnego, tj. sposobu wykonywania umowy. Pozostawienie warunków umowy bez klauzul waloryzacyjnych nie pozwalałoby na ocenę, jak się ma wypłacona przez pozwany Bank kwota, do kwoty kredytu wskazanej w umowie czy też jaka część kredytu została przez powodów spłacona. Usunięcie spornych klauzul doprowadziłoby nie tylko do zniesienia mechanizmu denominacji oraz różnic kursów walutowych, ale również do zaniknięcia ryzyka kursowego, które jest bezpośrednio związane z denominacją kredytu do CHF. Utrzymanie obowiązywania kwestionowanej przez powodów umowy kredytu, bez klauzul waloryzacyjnych, w ocenie Sądu nie jest możliwe i nie spełniałoby swej roli sankcyjnej i „odstraszającej”.
W konsekwencji uznania, że umowa kredytu jest nieważna, Sąd przyznał, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z nienależnym świadczeniem kredytobiorców na rzecz pozwanego Banku. W związku z wykonaniem nieważnej umowy, w okresie od 2008r. pozwany Bank pobrał bowiem od powodów raty kapitałowo-odsetkowych najpierw w PLN, a następnie po zwarciu aneksu do umowy – w CHF.
Sąd uwzględnił powództwo w całości i zasądził na rzecz powodów żądaną kwotę tytułem zwrotu wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych w związku z nieważną umową kredytu waloryzowanego do CHF. W toku procesu pozwany Bank podnosił zarzut potrącenia, przedawnienia oraz zatrzymania. Jednakże nie zostały one uwzględnione. Wyrok nie jest jeszcze prawomocny.
Katarzyna Matuszczak
radca prawny
Zostaw komentarz
You must be logged in to post a comment.